Γυναικοκρατία

Κάθε χρόνο στις 8 Ιανουαρίου γιορτάζεται στη Θράκη το έθιμο της Γυναικοκρατίας . Είναι η μέρα των γυναικών . Καμία γυναίκα δε μένει στο σπίτι , όλες είναι έξω , γλεντούν ,
διασκεδάζουν , παίζουν χαρτιά και τάβλι στα καφενεία .
Οι άντρες είναι στο σπίτι , κάνουν τις δουλειές του σπιτιού , μαγειρεύουν , προσέχουν τα παιδιά .
Το έθιμο αυτό γιορτάζεται στις 8 Ιανουαρίου , ημέρα εορτής της Αγίας Δομνίκης , που πιστεύεται ότι ήταν η μαμμή της Παναγίας κατά τη γέννηση του Χριστού . Τιμάται λοιπόν τη μέρα αυτή η μπάμπω , η μαμμή του χωριού , ένα πρόσωπο ιδιαίτερης σημασίας για τη μικρή κοινωνία του χωριού και πιο πολύ για τις γυναίκες - μητέρες . Η μπάμπω είναι η μεγαλύτερη στην ηλικία , η γηραιότερη , που συμβούλευε τις νεότερες και πολλές φορές ήταν και μαμμή .
Στην περιοχή μας η μέρα της γυναικοκρατίας λέγεται
μπάμπιν-ντεν ( στα βουλγάρικα ντεν=ημέρα ) .
Την ημέρα αυτή κυριαρχούν οι γυναίκες και αντιστρέφονται οι ρόλοι . Τις δουλειές του σπιτιού , το μαγείρεμα , τα κάνουν οι άντρες , που απαγορεύεται να πάνε στα καφενεία και να κυκλοφορούν έξω . Οι γυναίκες κάνουν αυτά που κάνουν όλες τις άλλες μέρες οι άντρες , κυκλοφορούν όλη τη μέρα έξω , συχνάζουν στα καφενεία , παίζουν χαρτιά , τάβλι , διασκεδάζουν και χορεύουν .
Με την πάροδο του χρόνου το έθιμο περιορίστηκε σε γλέντι που διοργανώνουν οι γυναίκες το βράδυ
με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια και που συνήθως αρχίζει από νωρίς , για να μπορούν να παρευρεθούν
και οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες .
Σύμφωνα με τους λαογράφους , το έθιμο προέρχεται από τις αγροτικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων . Οι γιορτές αυτές γίνονταν στις αρχές Ιανουαρίου , έπαιρναν μέρος μόνο γυναίκες και αποσκοπούσαν στη γονιμότητα των ανθρώπων και των καρπών .